Deprem esnasında bir merdiveni tırmanma veya inme durumunda iseniz ya da birkaç kapıyı açıp uzun bir koridoru geçmeniz gerekiyorsa yerinizde kalarak sağlam bir eşyanın yanında pozisyon alınız.
Asansörleri kesinlikle kullanmayınız.
Antre, hol, asansör boşluğu ve merdiven boşluğu (eşyasız ölü bölge) hiçbir koruma sağlayamayan yerlerdir deprem esnasında bu bölgelerin yerine dayanıklı ev eşyalarının bulunduğu bölümlerde oluşan yaşam alanları daha iyi koruma sağlar.
Sarsıntıyı hissettiğiniz anda eğer çıkışa yakın bir bölgede bulunuyorsanız, derhal çıkın. Ancak, dışarı çıktığınızda dar bir sokak boyunca uzanan binaların arasında kalacaksanız "yerinde kal ve sağlam bir eşyanın yanında pozisyon al." Prensibini uygulayınız.
Örneğin gardrobun veya tavanın altında sıkışmamak için çeyiz sandığı ve üzerine yığılmış olan yüklüğün önünde pozisyon almak hayat kurtarabilir.
Aynı şekilde koltukta oturan kişi da kalkıp koltuğun önüne doğru pozisyon alırsaı hayatını kurtarabilir.
Evinizdeki sağlam eşyaların yanında önünde veya altlarında pozisyon alınız.
İçlerinde çeşitli malzemeler konularak doldurulmuş olan çekyatlar, sağlam koltuklar, demir ayaklı masa ve sandalye grupları, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi gibi...dayanıklı ev eşyaları, metal çocuk ranzaları, sabit makine tezgahları koruma sağlarlar.
Kolon ve kiriş altlarında pozisyon almak, binanın çökmesi nedeniyle bunların altında kalarak ölüme sebebiyet verebilir. Ancak kolon ve kirişlerin yarattığı boşluklarda hayat kurtarabilir Söz konusu durum bir tezata neden oluyormuş gibi görünse de bu tip vakaların binanın yıkılma şeklinden kaynaklandığı aşikardır.
Kolon veya kirişlerin nasıl düşeceğini hesap edemezsiniz. O halde doğru davranış biçimi sağlam eşyaların önünde veya yanında pozisyon almaktır. Bu eşyaların üzerine düşen tavan, duvar, kolon ve kirişlerin söz konusu nesnelere zarar vermesine rağmen yok edememesi nedeniyle oluşan boşluklar hayat kurtarır.
Evinizde devrilmesi muhtemel ev eşyalarınızı sabitleyin . (gardrop, mutfak dolabı, kütüphane, vitrin ve buzdolabı gibi...)
Mutfakta veya banyoda kullandığınız tüpü sabitleyiniz.Kullanmadığınız durumlarda dedantörü çıkarın veya gazı ocaktan değil de ana vanadan kesin.
Banyo ve mutfaklarımızda kullanılan tüplerin genelde zarar görmeden sağlam olarak çıktığı ve çöken binanın altında destek oluşturarak boşluk yarattığı görülmüştür. Ancak, yukarıdaki kuralın ihlali nedeniyle Meydana gelen gaz kaçağı ve ender görülse de su baskınından mütevellit ölüm vakalarına rastlanmıştır.
Aileniz için deprem sonrası sığınacağınız emniyetli bir toplanma bölgesi belirleyerek buralara ulaşan alternatif yolları tespit ediniz.
Muhtarlık, karakol, kriz merkezi, kaymakamlık, belediye, sağlık ocağı, poliklinik, dispanser ve hastane gibi... Kritik merkezlerin yerlerini ve telefonlarını tespit ederek buralara ulaşan alternatif yolları öğreniniz.
Deprem sonrası acil ihtiyaçlarınız için "hayatı idame" çantanızı hazırlayınız.
Bu çantanın içinde; el feneri, yedek pil, radyo, küçük bir çadır, uyku tulumu veya battaniye, konserve, su, peksimet, tuz, şeker, bebe bisküvisi, süt, ped, bıçak, kaşık, bardak, sefer tası, termos, ilkyardım çantası, mevsime uygun yedek kıyafet, ışıldak, temizlik malzemesi ve kıymetli belgelerinizi muhafaza ediniz.
Sarsıntı geçince çıkmak için acele etmeyiniz. Gaz kaçaklarına karşı kibrit veya çakmak kullanmayınız. Her bir oda için bir adet olmak üzere temin ettiğiniz el fenerlerinizi kullanınız. Bastığınız yeri ve merdivenleri kontrol etmeden hareket etmeyiniz. Su ve doğalgaz vanasını kapatıp, sigortaları kapattıktan sonra temkinli bir şekilde çıkınız.
Kesinlikle sokakta; binaların, ihata duvarlarının önünde, ağaç ve elektrik direklerinin altında bulunmayınız . Dolgu alanlarından, deniz sahillerinden, cami bahçelerinde minarelerden uzaklaşın. Parklara ve geniş avlulu okul bahçelerine sığının.
Konutunuzu, yoksa ev eşyalarınızı sigorta ettiriniz.
Enkaz altında kaldığınızda yaşama umudunuzu asla yitirmeyiniz.
Unutmayın ki Erzincan depreminde Nurcan hemşire depremden dokuz gün sonra kurtarılmıştır. Bu nedenle kesinlikle umutsuzluğa kapılmayınız.
Tecrübelerimiz göstermektedir ki; depremden hemen sonra, özellikle ilk 2 saat içerisinde yaşanan şok nedeniyle kurtarma ekiplerinin size ulaşması ve yerinizi tespit etmesi mümkün olmayabilir. Bu yüzden panik yapmayınız ve enerjinizi tasarruflu kullanınız. Boşa harcadığınız her çaba için tükettiğiniz enerjiye ileride ihtiyaç duyabilirsiniz.
Pozisyonunuzu koruyunuz ama hareketsiz de kalmayınız. Zaman zaman uzuvlarınızı oynatmak suretiyle kan dolaşımınızı sağlayınız.
Kesinlikle üzerinizde sarkan cisimleri oynatmayınız, çekmeyiniz veya ayaklarınızla itmeyiniz. Eğer önünüz açıksa ve çıkabilecek durumda iseniz, destek oluşturan eşyaları kıpırdatmadan dirseklerinizden kuvvet alarak ilerleyiniz.
Dışarıdan herhangi bir ses geldiğinde; eğer mümkün ise tiz ses çıkaran ev eşyalarına ritmik bir şekilde vurunuz. Mümkün değilse en yakın kolona, kirişe, duvara, tavana vurmak suretiyle yerinizi belli etmeye çalışın bu da mümkün değilse Tırnaklarınızla zemini kazıyın... Çünkü arama ve kurtarma ekiplerinin elinde bulunan cihazlar sesi bir milyon defa yükseltmektedir.
Unutmayın !... Yurdumuzun her köşesinden ve uzak ülkelerden gelen yüzlerce kurtarma ekibi size ulaşmak için çaba sarf etmektedir.
Depremden sonra ilk 24 saat telefonları kullanmayınız ve trafiğe çıkmayınız.
Unutmayın ! Deprem ne ilahi bir ceza ne de çaresizliğin adıdır. |